12 October 2012

Το χάος του κόσμου

Βιβλία, βιβλία
του Άλκη Γαλδαδά, ΒΗΜΑ, 7/10/2012


Leonard Rosen
Όλα κραυγάζουν χάος

Εκδόσεις ΤΡΑΥΛΟΣ, 2012,
σελ. 435, τιμή 16 ευρώ


Ένας αστυνομικός της Ιντερπόλ, ο Ανρί Πουανκαρέ (εγγονός υποτίθεται του μεγάλου Γάλλου παν-επιστήμονα που έζησε τον 19ο αιώνα), επιφορτίζεται από την υπηρεσία να εξιχνιάσει, σε χρόνο παρόντα, το μυστήριο της έκρηξης σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Έχει χρησιμοποιηθεί εκρηκτική ύλη με βάση ένα υλικό προχωρημένης τεχνολογίας κατάλληλο πιο πολύ για την προώθηση πυραύλων και η ιατροδικαστής επιβεβαιώνει ότι τα υπολείμματα του ενοίκου που βρέθηκαν στο δωμάτιο ανήκουν σε έναν εξαιρετικό Αμερικανό μαθηματικό. Επρόκειτο να μιλήσει σε ένα συνέδριο που θα γινόταν τις επόμενες μέρες σχετικά με τις θεωρίες του Χάους και την παγκοσμιοποίηση.

Ο Πουανκαρέ βρισκόταν στη γειτονική Χάγη για να επισκεφτεί στις φυλακές του Διεθνούς Δικαστηρίου έναν Σέρβο κρατούμενο για εγκλήματα πολέμου. Ο Πουανκαρέ ήταν ο άνθρωπος που κατάφερε να τον σύρει μέχρι τη Χάγη διότι ο άνθρωπος αυτός είχε το γενικό πρόσταγμα σε ομαδικές δολοφονίες μουσουλμάνων στον τελευταίο πόλεμο των δυτικών συμμάχων κατά της Σερβίας. Ο υπόδικος Σέρβος σε έξαλλη κατάσταση διαβεβαιώνει τον Πουανκαρέ ότι θα τον καταδιώκει ακόμη και μέσα από τη φυλακή. Έτσι στις τετρακόσιες και πλέον σελίδες του βιβλίου έχουμε δυο ιστορίες να τρέχουν η μία μέσα στην άλλη σε περιβάλλον αναμονής της Δευτέρας Παρουσίας σε μερικούς μήνες, όπως τουλάχιστον διατείνεται μια αίρεση απλωμένη σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τα γεγονότα ακολουθούν ένα σχήμα όμοιο με αυτό των πολλών μικρών παραποτάμων που θα ενωθούν τελικά σε μια μεγάλη φλέβα όπου η δράση πλέον θα γίνει καταιγιστική. Πρόκειται για μυθιστόρημα γραμμένο με όλους τους κανόνες της Σχολής (του μακαρίτη) Μάικλ Κράιτον. Μάλιστα σε ένα σημείο μου θύμισε κάποιο από τα τελευταία μυθιστορήματα του Κράιτον. Ο συγγραφέας Λέοναρντ Ρόζεν διδάσκει δημιουργική γραφή και (όπως ισχυρίζεται το... οπισθόφυλλο του βιβλίου) Μαθηματικά στο Χάρβαρντ, αν και εγώ στην ιστοσελίδα της αμερικανικής έκδοσης και στο Amazon δεν είδα να αναφέρεται κάτι για διδασκαλία Μαθηματικών στο Χάρβαρντ. Βέβαια στο βιβλίο ο συγγραφέας παρουσιάζει τον Αμερικανό αυτόν επιστήμονα να έχει ανακαλύψει μια βασική εξίσωση που εξηγεί τη δημιουργία του κόσμου, βασισμένη στις Θεωρίες των Χαοτικών Συστημάτων. 

Και στο δικό μου μυαλό πάντως φέρνει τις θεωρίες του Στίβεν Βόλφραμ, του ανθρώπου που δημιούργησε τη Mathematica. Γιατί ο Βόλφραμ είναι που ισχυρίζεται ότι με τους κατάλληλους αλγορίθμους (=συνταγές με διάφορες μαθηματικές πράξεις) και ικανό αριθμό επαναλήψεων μπορούμε να αναπαράγουμε, θεωρητικά τουλάχιστον, τα όσα βλέπουμε γύρω μας. Η παρουσίαση αυτών των ιδεών από τον Ρόζεν είναι κάπως χαώδης, γι' αυτό δεν είμαι σίγουρος αν πραγματικά είναι καθηγητής Μαθηματικών αλλά είναι σίγουρα καθηγητής στο πώς γράφουμε ένα μυθιστόρημα διότι κατάφερε να φτιάξει ένα page-turner. Δηλαδή ένα βιβλίο που όταν το πιάσεις δύσκολα το αφήνεις από το χέρι σου. Θα πρέπει όμως να σημειώσω ότι αναγνώστες με κάποια συγκεκριμένη ιδεολογική τοποθέτηση -και εγώ μαζί τους- σίγουρα θα βρουν τις ιδέες του συγγραφέα, όπως δίδονται μέσα στο βιβλίο, όχι και τόσο «πολιτικά ορθές». Αλλά αυτό είναι εντελώς υποκειμενικό.