01 April 2012

Αποχαιρετισμός στη θρησκευτική πίστη (37)


Βαλάντης Κ., 26 ετών, αστυνομικός, άγαμος
Το πρόβλημα είναι ότι νομίζετε πως έχετε χρόνο...
Γεννήθηκα σε μια μικρή πόλη της Βορείου Ελλάδος και μετά το τέλος του Λυκείου αποφάσισα να καταταγώ στην Ελληνική Αστυνομία, καθότι ήταν κάτι που το ήθελα από παιδί. Μετά από 2 χρόνια στη Σχολή κατοικώ πλέον μόνιμα στην Αθήνα.

Μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου η θρησκεία ήταν μεν παρούσα, ωστόσο δεν θυμάμαι να κυριαρχούσε σε μεγάλο βαθμό, πέραν των εθίμων και των γενικότερων ηθικών κανόνων. Περίπου στο Γυμνάσιο, έκανα και ένα πέρασμα από το κατηχητικό. Πήγαινα εκεί κάθε Σάββατο απόγευμα. Τώρα μου φαίνεται τόσο ξένο, αλλά τότε ήταν μια ρουτίνα.

Το μεγαλύτερο παράπονό μου από την «δραστηριότητα» αυτή ήταν το ότι πάντοτε τα «γιατί» μου τα ακολουθούσαν τα «άγνωσται αι βουλαί...». Δεν είναι και το καλύτερο πράγμα να μην μπορείς να πάρεις τις απαντήσεις που ζητάς.

Θέλω να πω πως... να πάρει η ευχή, ΕΚΕΙΝΟΙ είναι αυτοί που υποτίθεται ότι έπρεπε να ξέρουν τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που έθετα. Και οι απαντήσεις τους δεν ήταν τίποτα παραπάνω από υπεκφυγές... Μετά από ένα χρόνο εκεί, δεν επανέλαβα το ίδιο λάθος.

Οπότε, έχουμε και λέμε: Σχολείο πρωινή προσευχή και εκκλησιασμός. Θρησκευτική κατήχηση και η θλιμμένη εικόνα του Χριστούλη πάνω από τον πίνακα... Φθηνό χτύπημα κάτω από τη ζώνη θα έλεγα. Σαν παιδί και εγώ που ήθελα όλοι να είναι καλά και να πάω στο σχολείο να δω τους φίλους μου και ότι κάνει ένα παιδί τέλος πάντων στο σχολείο, το να πέσει το μάτι μου στην ματωμένη όψη του Ιησού ήταν κάτι το οποίο το ένιωθα ξένο και με κράταγε πίσω κατά κάποιο τρόπο.

Τί έπρεπε να καταλάβω από αυτό; Ακόμα και τώρα προσπαθώ να βρω τις λέξεις για να το περιγράψω... Θα το πω και όπως μου βγει: ποιος ψυχικά ασταθής βάζει φωτογραφίες από ματωμένες, θλιμμένες φιγούρες σε μια αίθουσα με παιδιά; Ήταν κάποιου είδους πείραμα, που λάμβανε χώρα σε όλα τα σχολεία της Ελλάδος, από το οποίο θα προκρίνονταν μόνο όσοι ήταν γεννημένοι εκτελεστές, σαν σε Γιαπωνέζικο θρίλερ; Σοβαρά τώρα, ποιου ιδέα ήταν; Αλλά αφού κανείς δεν παραπονιόταν, μάλλον το «έκανα γαργάρα» κι εγώ...

Ωστόσο, όλος ο λανθάνων ψυχαναγκασμός που μας «πότιζαν» σε μικρές δόσεις κατά τα σχολικά μας χρόνια, δεν θα μπορούσε να μας προετοιμάσει για το γεγονός που θα σας διηγηθώ τώρα. Ήταν Γ' Γυμνασίου και η καθηγήτρια των Θρησκευτικών, η οποία «βρωμούσε» κατηχητικό από χιλιόμετρα, μας ανακοίνωσε ότι θα πάμε σε μια άλλη αίθουσα για να δούμε βίντεο! (χαρά εμείς..) Λίγα όμως ξέραμε για το τί μας περίμενε.

Το βίντεο που μας επέτρεψε να παρακολουθήσουμε η εν λόγω καθηγήτρια ήταν ένα ντοκιμαντέρ το οποίο περιελάμβανε εικόνες και βίντεο από γυναίκες που υποβάλλονται σε έκτρωση. Η εικόνα που έχει χαρακτεί στο μυαλό μου, και δεν υπάρχει περίπτωση να την ξεχάσω ΠΟΤΕ, είναι ενός εμβρύου που παλεύει για την ζωή του, καθώς ο χειρούργος το σκοτώνει και το αφαιρεί σε κομμάτια από το εσωτερικό μιας γυναίκας...

Περιττό να αναφέρω ότι έκανα κάμποση ώρα να συνέλθω. Το παιδικό μου μυαλό αδυνατούσε στην αρχή να αντιληφθεί το τί ακριβώς είχε συμβεί. Όταν πλέον έβαλα όλα τα κομμάτια του παζλ στη σωστή σειρά ένιωσα απερίγραπτη θλίψη. Τότε, μόνο αυτό μπορούσα να καταλάβω.

Μετά το τέλος του ντοκιμαντέρ η καθηγήτρια συνέδεσε το περιεχόμενο του με την σεξουαλική ζωή μας που θα άρχιζε σε λίγο καιρό και με το ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για να ΜΗΝ φτάσουμε σε αυτό το σημείο και σκοτώσουμε ένα ανυπεράσπιστο έμβρυο, απλά επειδή δεν ακούσαμε το λόγο του θεού και παραδοθήκαμε στα πάθη μας.

Με λίγα λόγια, το δίλημμα στο οποίο μας έβαζε ήταν: ή φονιάδες μωρών ή δίπλα στον θεό... Ευρισκόμενος σε κατάσταση σοκ, δεν μπορώ να πω αν είχα την ικανότητα να επεξεργαστώ τί ακριβώς είχα δει, το μόνο που ήξερα όμως ήταν ότι θα έπρεπε να αισθάνομαι άσχημα για το ότι είμαι άνθρωπος και ότι η ζωή μου ελέγχεται (ή θα έπρεπε να ελέγχεται) από ένα ον που δεν βλέπω, αλλά για το οποίο μόνο ακούω...

Σε όλη μου τη ζωή, προσπαθούσα να ισορροπήσω ανάμεσα στο να μαθαίνω τί υπάρχει εκεί έξω, πως βλέπουν άλλοι άνθρωποι τον κόσμο που βλέπω και εγώ, τί απαντήσεις δίνουν σε ερωτήσεις που απασχολούν όλους τους ανθρώπους, ή που τους έχουν απασχολήσει τουλάχιστον μια φορά και στο να σέβομαι τί έχω διδαχθεί, να μην αμφισβητώ αυτά που δεν δέχονται αμφισβήτηση, να δέχομαι πράγματα που αφορούν την ζωή μου χωρίς αποδείξεις.

Δυστυχώς όμως για τους οπαδούς των εκάστοτε δογμάτων, η φύση του Ανθρώπου δεν μπορεί να περιγραφεί από τις λέξεις «ποίμνιο» ή «δούλος», χωρίς ελεύθερη λογική σκέψη και με το κεφάλι κατεβασμένο μπροστά σε κάποιο «ιερό» βιβλίο. Η προσπάθεια του Ανθρώπου, από την αρχή της Ιστορίας του, ήταν να αντιληφθεί και να μάθει όσα περισσότερα μπορεί για τον κόσμο στον οποίο ζει και αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι εφικτό χωρίς την βοήθεια της αμφισβήτησης.

Η μετάβασή μου από χριστιανό σε μη-χριστιανό, ή καλύτερα σε αρνησίθεο (πολύ πιο εύηχη λέξη) δεν έγινε εν μία νυκτί. Υπήρξαν φορές που γινόμουν τελείως «σπαστικός» και έκανα παρατηρήσεις σε φίλους που «έβριζαν» και υπήρξαν φορές που έπρηζα στις ερωτήσεις παπάδες και θεόπληκτους, αρνούμενος την επίκληση στην πίστη σαν επιχείρημα.

Ωστόσο, όπως θα συμφωνήσει και όποιος έχει καταλήξει να διαβάζει αυτό το κείμενο, κάτι δεν κολλούσε με το θέμα θρησκεία και την σιγουριά που είχαν όλοι γύρω από την ύπαρξη ενός δημιουργού θεού.

Όπως το έθεσε ο Επίκουρος χαρακτηριστικά:
«Θέλει ο Θεός να εμποδίσει το κακό αλλά δεν είναι ικανός;
Τότε δεν είναι παντοδύναμος.
Μπορεί αλλά δε θέλει; Τότε δεν είναι πανάγαθος.
Και θέλει και μπορεί; Τότε γιατί υπάρχει το κακό;
Δεν θέλει, ούτε μπορεί; Τότε γιατί να τον αποκαλούμε Θεό;
»
Οι παραπάνω τέσσερις γραμμές είναι εξαιρετικά δυνατές. Η παραπάνω σκέψη μπορεί να σε ρίξει σε βαθιά θλίψη, αν έχεις το «ελάττωμα» να αναρωτιέσαι πραγματικά και όχι σαν μια μορφή «επανάστασης». Μετά από λίγο όμως, αν κάτσεις να το σκεφτείς καλύτερα, θα δεις πως τα πράγματα είναι καλύτερα απ’ όσο νόμιζες... Θα δεις πως όταν δεν έχεις κάτι στο οποίο να ελπίζεις, δεν έχεις και να φοβάσαι αν θα το χάσεις. Ή αν δεν έχεις κάτι να φοβάσαι, είσαι ένα βήμα πιο κοντά στο να είσαι ευτυχισμένος.

Η χριστιανική θρησκεία άρχιζε να ξεβάφει από πάνω μου, γιατί στην τελική δεν είναι κανενός το πραγματικό «χρώμα». Δεν με τρόμαζαν πλέον οι απειλές για καταδίκη στην κόλαση. Δεν μπορούσαν να πείσουν πλέον κανένα οι φωνές και οι απόλυτες απόψεις των παπάδων και των φαν τους. Όταν κάποιος μιλάει για πράγματα τα οποία ΔΕΝ ΔΥΝΑΤΑΙ να γνωρίζει, απλά τον αγνοείς, δεν λαμβάνεις υπόψιν τις απόψεις του. Ωστόσο κάτι το τόσο λογικό, στον Πλανήτη Γη του 2012 πρέπει να το εξηγήσεις, να το «κάνεις δεκάρικα» που λένε, κάτι το τόσο αυτονόητο...

  Η αναζήτηση της αλήθειας ήταν αυτή που με έκανε να ασχοληθώ με τη θρησκεία στην αρχή της ζωής μου και η ίδια αναζήτηση είναι αυτή που με οδήγησε χιλιόμετρα μακριά της. «Αρκετά παίξατε με τους φόβους και τις ελπίδες μου, κύριοι... Αρκετά χειριστήκατε τα συναισθήματά μου με τον πιο καταπιεστικό τρόπο απ’ όλους, προκειμένου να με βάλετε στο μαγαζάκι σας, να με γράψετε στην λίστα με τους οπαδούς σας!».

Έχω θυμό μέσα μου για αυτού του είδους τις δραστηριότητες, αυτές που λένε θρησκείες. Θυμός που, πολλές φορές, δεν με αφήνει να συζητήσω με καλύτερη τακτική, προκειμένου να πείσω, αλλά το δουλεύω...

Αντί μιας θρησκείας που να μου λέει πως είναι ο κόσμος και το τί θα έπρεπε να κάνω στην ζωή μου, έχω καταλήξει να έχω δύο απαντήσεις στα δύο ερωτήματα. Στο πρώτο, η προφανής λύση είναι η Επιστήμη, η οποία «ΔΕΝ είναι μια δημοκρατία στην οποία η πλευρά με τους περισσότερους ψήφους ή την πιο δυνατή φωνή μπορεί να αποφασίζει ποιο είναι το σωστό» (Gregory A. Poland, M.D. and Robert M. Jacobson, M.D., New England Journal of Medicine, 2011; 364:97-99)  Όσο για το τί θα έπρεπε να κάνω και το τρόπο που θα έπρεπε να συμπεριφέρομαι, προσπαθώ να ακούω την Κοινή Λογική, που τόσο έχουμε ξεχάσει...

Ένα πράγμα μπορώ να πω όμως πως με βοήθησε στην διαδικασία απεμπλοκής από την θρησκεία και στη συνεχή μου προσπάθεια να αντιληφθώ τον κόσμο και τον εαυτό μου. Ο διαλογισμός. Όχι, δεν έγινα βουδιστής... Αν και όσοι έχουν πρόβλημα με το οτιδήποτε έχει θρησκευτική χροιά , δικαίως ή αδίκως, τώρα θα λένε από μέσα τους ότι έφυγα από τον ένα κομπογιανίτη και πήγα στον άλλον.  Θεωρώ πως όταν ο Χριστός λέει «αν δεν είσαι μαζί μου, είσαι εναντίον μου και θα καείς στην κόλαση», είναι πολύ χειρότερο από το:

«Μην πιστεύετε τίποτε, ανεξάρτητα από πού το διαβάσατε ή ποιος το είπε, ακόμα κι αν το έχω πει εγώ, αν δεν συμφωνεί με τη δική σας λογική και τον κοινό νου.»
~Βούδας

Μέσω του διαλογισμού, έχω παρατηρήσει και εξηγήσει πράγματα και καταστάσεις, που αφορούν είτε εμένα, είτε τον κόσμο που αντιλαμβάνομαι, έχω μάθει τις αποστάσεις που προτιμώ να τηρώ από βλαβερές σκέψεις, έχω αντιληφθεί τους λόγους που το να σκέφτεσαι και να επεξεργάζεσαι με ηρεμία είναι σαφώς καλύτερο και πιο αποτελεσματικό από το να αντιδράς ανεξέλεγκτα.

Το να ελέγχεις το μυαλό σου είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά, αλλά καλύτερα να το προσπαθήσω εγώ, παρά να επιτρέψω να «δοκιμάσει» κάποιος άλλος...

Όπως ανέφερα παραπάνω, το αίσθημα που κυριαρχούσε, όταν άνοιξα τα μάτια μου στην απάτη της θρησκείας, ήταν ο θυμός... Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος έχει εξαφανιστεί γιατί πλέον καταλαβαίνω όλο και περισσότερο την ανάγκη των ανθρώπων να εξαπατώνται τόσο εξόφθαλμα.

Η μικρή μου εμπειρία από ανθρώπους με παραβατικές συμπεριφορές αλλά και η υπόλοιπη ζωή μου (εκτός δουλειάς), μου έχει δείξει ότι, όταν βλέπεις έναν άνθρωπο να συμπεριφέρεται με τρόπο αναληθή, καταπιεστικό, με πρόθεση να βλάψει τον ίδιο ή κάποιον άλλο, μπορείς να είσαι 99% σίγουρος ότι η ανασφάλεια έχει ριζώσει βαθιά. Και αυτή η ίδια ανασφάλεια είναι που εκμεταλλεύεται η θρησκεία...

Γι’ αυτό τον λόγο, έχω αποφασίσει ότι όχι μόνο θα δηλώνω δημόσια την άρνησή μου σε «δεισιδαιμονίες αγράμματων ανθρώπων της εποχής του Χαλκού», αλλά με κάθε ευκαιρία προκαλώ σε ελεύθερη σκέψη όποιον ισχυρίζεται ότι έχω υποχρέωση να σέβομαι ένα βιβλίο γεμάτο φρίκη και μια πίστη, η οποία εξαιτίας της ίδιας της φύσης, παρέχει στον οποιονδήποτε την ευκαιρία να μην σκέφτεται, γιατί πολύ απλά η θρησκεία του έχει ήδη ξεχωρίσει το τί είναι καλό και κακό για λογαριασμό του πιστού...

 Πολλές φορές έχω κατηγορηθεί για το ότι είμαι προκατειλημμένος ενάντια στη θρησκεία. Δεν είναι και λίγες οι φορές που κάποιος φίλος προσπαθεί για αρχή να μου πει ότι έχω παραπλανηθεί και ότι οι καθ’ όλα λογικές σκέψεις μου γύρω από την απάτη της θρησκείας είναι προϊόν πλύσης εγκεφάλου, ωστόσο στη συνέχεια καταλήγει να αρνείται ότι η θρησκεία του περιλαμβάνει τα αίσχη που αναφέρω ότι έχουν πέσει στην αντίληψή μου...

Η απάντηση, κλισέ πλέον, «αυτό ήταν στην παλαιά διαθήκη» ή «ο Χριστός δεν το είπε ποτέ αυτό»... Το γνωστό σε όλους μας «pick and choose»... Με ρωτούν: «Γιατί ασχολείσαι τόσο πολύ με την θρησκεία; Αφού δεν είσαι πιστός, άσε αυτούς που είναι πιστοί να ασχολούνται μαζί της!» Όταν «ασχολούμαι» με το θέμα του θεού, στην ουσία ασχολούμαι με τον Άνθρωπο, ο οποίος έφτιαξε καθ’ εικόνα και κατ’ ομοίωση του τον θεό που προτιμούσε. Εσένα και εμένα παρατηρώ, φίλε... Την ανασφάλειά μας, την έλλειψη συμπόνιας στον πόνο μας, την αδιαλλαξία στο διαφορετικό, που είναι βλαβερή είτε το βλέπεις στον άνθρωπο μπροστά σου, είτε το βλέπεις μέσα σου.

Εσένα κι εμένα παρατηρώ, φίλε... Είτε έναν-έναν, είτε ταυτόχρονα...

Καταλήγοντας, το μόνο που θέλω να πω είναι ότι, όποια και να είναι η αλήθεια που ψάχνει ο καθένας, θα την βρει μόνο αν αυτό που βλέπει ή βιώνει αρχίσει να το γδύνει και να το γδύνει και να το γδύνει από τα ψέματα... Η αλήθεια σου είναι αυτό που θα μείνει στο τέλος. Δεν θα βρεις αλήθεια, αν ντύσεις ένα ψέμα, ή αν του αλλάξεις χρώμα... Θα δημιουργήσεις ακόμα ένα ψέμα. Αλλά την αλήθεια σου ποιος θα την ψάξει, αν όχι εσύ;

Μιλάω για την αλήθεια του ότι γεννήθηκες και θα πεθάνεις. Μπορείς μέσα σε αυτά τα δύο σημεία να προσφέρεις; Μακριά από το να παίρνουμε μόνο και να ξαναπαίρνουμε. Μπορείς μέσα σε αυτά τα δύο σημεία να δώσεις; Δώσε κουράγιο, δώσε αλήθεια, δώσε ειλικρίνεια. Σε εσένα και σε εμένα. Ας μην τρομάζουμε από αυτούς που φοβούνται την πραγματικότητα για τους δικούς τους  λόγους.

Ας μην ζήσουμε μια ζωή σαν «δούλοι» ή «ποίμνια».
Ας ζήσουμε σαν ελεύθεροι, σκεπτόμενοι Άνθρωποι...