22 April 2011

Αποβολή «δι' αριστερισμόν»



ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΒΟΝΑΤΣΟΥ, ΕΘΝΟΣ online


Ενα σύνθημα υπέρ της ΕΔΑ γραμμένο στον σχολικό τοίχο οδήγησε στη διά παντός αποβολή του από τα δημόσια σχολεία της Αθήνας. Ο «ένοχος» τιμωρήθηκε παραδειγματικά για την... ροπήν του προς τον αριστερισμόν, όπως γράφτηκε στα πρακτικά του σχολείου, και πήρε απολυτήριο Γυμνασίου από ιδιωτικό εκπαιδευτήριο.

Η «εκκαθάριση» από το σχολεία των μαθητών με δημοκρατικό φρόνημα απετέλεσε πρώτιστο στόχο του... εκπαιδευτικού προγράμματος της χούντας. Ο Αγγελος Μανταδάκης, καθηγητής μαθηματικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και μέλος της ΚΕ του ΣΥΝ σήμερα, μαθητής της πέμπτης Γυμνασίου τότε, χαρακτηρίστηκε τη σχολική περίοδο 1967-1968 ως «επίμεμπτος» και με απόφαση του Συλλόγου διδασκόντων απεβλήθη από το 4ο Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών.

Τα πρακτικά με τα οποία ελήφθη η απόφαση των καθηγητών τα ζήτησε επανειλημμένα κατά την περίοδο της χούντας, αλλά δεν του κοινοποιήθηκαν ποτέ. Μετά σταμάτησε κάθε προσπάθεια, προσπαθώντας να αποδιώξει το γεγονός από τη μνήμη του. Πριν από λίγο καιρό όμως ο κ. Μανταδάκης τα έλαβε από φίλο του καθηγητή που υπηρετεί πια στο συγκεκριμένο σχολείο.

«Ενιωσα ανάμεικτα συναισθήματα όταν άρχισα να διαβάζω», είπε στο «Εθνος» ο κ. Μανταδάκης. «Από τη μία αισθάνθηκα οργή που είχα χρόνια να τη νιώσω γιατί είχε σκεπαστεί από το πέρασμα του χρόνου και από την άλλη έβλεπα μια παρωδία από ανθρώπους που ήθελαν να λέγονται εκπαιδευτικοί και έδειχναν τόση δουλοπρέπεια απέναντι στο καθεστώς».

Η «ενοχή» του για την αναγραφή του συνθήματος υπέρ της ΕΔΑ δεν απεδείχθη ποτέ, όμως τότε, το πρώτο διάστημα μετά το πραξικόπημα, η χούντα έδειχνε τα «δόντια» της σε κάθε αντιφρονούντα. Στα πρακτικά του σχολείου αναφέρεται ότι εκλήθη ο πατέρας του κ. Μανταδάκη, Ιωσήφ, «όστις υπεσχέθη ότι θα βοηθήση το σχολείον είς πάσαν προσπάθειά του τείνουσαν εις το να αποβάλει ο υιός του την τοιαύτην κλίσιν και ροπήν του προς τον αριστερισμόν». «Αυτή η φράση αποτελεί βεβήλωση στη μνήμη του πατέρα μου, ο οποίος είχε δώσει αγώνες για τη δημοκρατία», διευκρίνισε στο «Εθνος» ο κ. Μανταδάκης.

Η περιπέτεια του κ. Μανταδάκη δεν τελείωσε εκεί. Κανένα δημόσιο σχολείο δεν δέχτηκε τον μαθητή στη συνέχεια. Ετσι, παρά τις οικονομικές δυσκολίες της οικογένειας, αναγκάστηκε να γραφτεί για την τελευταία τάξη σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο. Κι εκεί όμως η χούντα τον κυνήγησε: «Λίγες μέρες αφότου είχα αρχίσει να φοιτώ στο ιδιωτικό, με επισκέφθηκαν άνδρες της Ασφάλειας και μου έκαναν συστάσεις να είμαι προσεκτικός και να μην... προσηλυτίζω συμμαθητές μου». Σήμερα, ο κ. Μανταδάκης αισθάνεται δικαίωση, γιατί όπως λέει «δεν μετάνιωσα για τις δημοκρατικές μου ιδέες και μπορώ πια να πω ότι ο κλάδος των καθηγητών είναι σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο και δεν υπάρχουν πλέον τέτοιου είδους "εκπαιδευτικοί"»...

Το σκεπτικό της απόφασης των καθηγητών: «Ομολόγησε ότι είναι αριστερός»

Το σκεπτικό της αποβολής του Αγγ. Μανταδάκη από το 4ο Γυμνάσιο Αρρένων καταλαμβάνει μια σελίδα των πρακτικών: «Κατά τας δύο τελευταίας ημέρας των μαθημάτων ενώπιον συμμαθητών του εν τω σχολείω και της καθηγήτριάς του κ. Ε. Δ. επ' ευκαιρία του πολέμου εις Μ. Ανατολήν είπεν επί λέξει ''Η Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία θα δώσει μάθημα εναντίον του ιμπεριαλισμού''. Κληθείς υπό του κ. Λυκειάρχου εξ ον ανεφέρθησαν τα ανωτέρω υπό της κ. Δ. ο μαθητής ούτος ομολόγησεν ότι είναι ''αριστερός'' και ότι έχει μελετήσει τον Μαρξ, βιβλία του οποίου είχε ο πατήρ του εις την οικίαν των... Κατά τας επακολουθείσας γραπτάς εξετάσεις ευρέθησαν αναγεγραμμένα με κεφαλαία γράμματα τα στοιχεία της ΕΔΑ».

«Προέκυψεν μετά μεγάλης πιθανότητος ότι ταύτα είχον αναγραφή υπό του εν λόγω μαθητού, ο οποίος όμως προσεπάθησεν να αποσείση την ενοχήν του με τον ισχυρισμόν ότι συνηθίζουν να γράφουν επιπολαίως και άλλοι τοιαύτα, ενώ είναι βέβαιον ότι ο μαθητής ούτος εκάθετο μεν συνήθως επί του έμπροσθεν θρανίου πλειστάκις δε και επ' αυτού του θρανίου και δεν ανέφερεν το πράγμα εις το γραφείον».

Πογκρόμ: Πιέσεις και εκβιασμοί σε μαθητές

Η περίπτωση του Αγγ. Μανταδάκη δεν ήταν φυσικά η μοναδική τη μαύρη περίοδο της επταετίας. Μετά την 21η Απριλίου του 1967 «ακολούθησε μια λυσσαλέα προσπάθεια της χούντας για τον εκφασισμό του σχολείου: Σε αυστηρή επιτήρηση οι ύποπτοι μαθητές, πιέσεις και εκβιασμοί ώστε το ελληνικό σχολείο να γίνει η κολυμβήθρα της 'Ελλάδας των Ελλήνων Χριστιανών', μεταξικού τύπου γιορτές στο Καλλιμάρμαρο» λέει ο ίδιος.

Απαντώντας στην ερώτηση γιατί αποφάσισε τόσες δεκαετίες μετά να μοιραστεί το συμβάν αυτό που καθόρισε τη ζωή του σε μεγάλο βαθμό, σημειώνει: «Παρότι άλλοι άνθρωποι έχουν υποστεί πολύ χειρότερα από εμένα, εξορίες, βασανισμούς, αισθάνθηκα πια ότι ήταν ένα γεγονός που δεν αφορούσε εμένα προσωπικά. Πολλοί άνθρωποι στο περιβάλλον μου δε υποστήριζαν ότι ένα τέτοιο γεγονός δεν μπορεί να περάσει 'απαρατήρητο' από την Ιστορία».