01 July 2010

Καλλιεργημένοι πνεύμονες εργαστηρίου

(ΒΗΜΑ, 27/6/2010)

Διπλή επιτυχία σε αμερικανικά πειράματα μηχανικής ιστών: Το Πανεπιστήμιο Γέιλ δημιούργησε καλλιεργημένο ιστό πνεύμονα που μεταμοσχεύθηκε με μερική επιτυχία σε πειραματόζωα, ενώ το Χάρβαρντ ανέπτυξε μια συσκευή που περιέχει ζωντανό ιστό πνεύμονα και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε δοκιμές φαρμάκων.

Η βελτίωση της τεχνολογίας αναγέννησης ιστών θα μπορούσε μια μέρα να να καταργήσει την ανάγκη για δωρεές οργάνων, ελπίζουν οι ερευνητές -στο μέλλον, τα μοσχεύματα θα καλλιεργούνται από τα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς και θα είναι απόλυτα συμβατά με τον οργανισμό του. Οι δύο νέες μελέτες δημοσιεύονται την Παρασκευή στο κορυφαίο περιοδικό Science.

Στο Πανεπιστήμιο Γέιλ του Κονέκτικατ, η ομάδα της Δρ. Λόρα Νίκλασον καλλιέργησε με επιτυχία λειτουργικό ιστό πνεύμονα. Σε πρώτη φάση, οι ερευνητές αφαίρεσαν χειρουργικά τους πνεύμονες αρουραίων και τους επεξεργάστηκαν με χημικά που απομακρύνουν τα ζωντανά κύτταρα και αφήνουν πίσω τους μια «σκαλωσιά» από συνδετικό ιστό.

Πάνω σε αυτή την «σκαλωσιά» τοποθέτησαν στη συνέχεια βλαστικά κύτταρα προγραμματισμένα να δώσουν ιστούς πνεύμονα. Τα κύτταρα πολλαπλασιάστηκαν μέσα σε έναν βιοαντιδραστήρα που προσομοιώνει το περιβάλλον της μήτρας.

Όταν η καλλιέργεια ολοκληρώθηκε, ο ιστός μεταμοσχεύθηκε σε αρουραίους και λειτούργησε σαν κανονικός πνεύμονας για διάστημα έως και δύο ωρών. Τα πειραματόζωα πέθαναν λίγο αργότερα από θρόμβους που σχηματίστηκαν στο νέο ιστό, ωστόσο οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι θα μπορέσουν να επιλύσουν το πρόβλημα.

Στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στη Μασαχουσέτη, η ομάδα του Ντόναλντ Ίνγκμπερ ακολούθησε μια αρκετά διαφορετική προσέγγιση: Εφάρμοσε μεθόδους εμβιομηχανικής για να δημιουργήσει μια συσκευή που αποτελείται από ζωντανά κύτταρα πνεύμονα, τεχνητές μεμβράνες ανταλλαγής αερίων και ζωντανά κύτταρα αιμοφόρων αγγείων, όλα τοποθετημένα πάνω σε ένα μικροτσίπ.

Όπως αναφέρει το Reuters, η συσκευή έχει μέγεθος αμύγδαλου και μιμείται τη λειτουργία των κυψελίδων του πνεύμονα, στις οποίες γίνεται φυσιολογικά η ανταλλαγή των αερίων. Η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε δοκιμές φαρμάκων και ιατρικές μελέτες για τη λειτουργία και τις παθήσεις των πνευμόνων, ελπίζουν οι ερευνητές.

Η ομάδα του Χάρβαρντ δεν μπόρεσε να δείξει ότι η συσκευή όντως επιτρέπει την ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα, έδειξε όμως ότι τα λευκά αιμοσφαίρια που εισάγονται στη συσκευή μπορούν να επιτίθενται σε εισερχόμενα βακτήρια. Τα αποτελέσματα των δύο μελετών είναι ενθαρρυντικά, ωστόσο θα περάσουν αρκετά ακόμα χρόνια πριν αρχίσουν να δοκιμάζονται σε ασθενείς τα καλλιεργημένα μοσχεύματα.

Σε εθελοντές έχουν αρχίζει πάντως να δοκιμάζονται καλλιεργημένες ουροδόχοι κύστεις, τραχείες, οι καρδιακές βαλβίδες και κερατοειδείς.