21 April 2010

Tεχνητά βλαστοκύτταρα

Υγιή ενήλικα ποντίκια δημιουργήθηκαν από τεχνητά βλαστοκύτταρα, ένα επίτευγμα που φέρνει ένα βήμα πιο κοντά τη δυνατότητα καλλιέργειας ανταλλακτικών ιστών και οργάνων. Η ομάδα της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών και του Ινστιτούτου Ιατρικής Γενετικής της Σαγκάης αρχικά δημιούργησε τεχνητά βλαστοκύτταρα χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη κύτταρα δέρματος από ενήλικα ποντίκια.

Στη συνέχεια κλωνοποίησε τα τεχνητά βλαστοκύτταρα και δημιούργησε έμβρυα που αναπτύχθηκαν σε υγιής, γόνιμους ενήλικες. Οι Κινέζοι ερευνητές παρουσίασαν μάλιστα στους δημοσιογράφους τον πρώτο από τους 27 κλώνους, ένα ποντίκι ονόματι Ζιάο Ζιάο, δηλαδή «Μικρούτσικο».

Ο Μικρούτσικος «μας δίνει ελπίδα για μελλοντικές θεραπευτικές παρεμβάσεις» σχολίασε στο AFP ο Φανί Ζενγκ του Ινστιτούτου. Η γέννησή του αποδεικνύει ότι τα τεχνητά βλαστοκύτταρα συμπεριφέρονται όπως τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα, δηλαδή το DNA τους έχει επανέλθει σε εμβρυική κατάσταση.

Η έρευνα του Δρ. Φανί, που δημοσιεύεται στο βρετανικό περιοδικό Nature, βασίστηκε στις εργασίες-ορόσημο που δημοσίευσε το 2006-2007 ο Ιάπωνας γενετιστής Σίνια Γιαμανάκα. Ο Γιαμανάκα δημιούργησε τα πρώτα τεχνητά πολυδύναμα βλαστοκύτταρα (iPS, induced Pluripotent Stem cells) εισάγοντας τέσσερα επιπλέον γονίδια σε απλά κύτταρα δέρματος.

Όπως τα βλαστικά κύτταρα που απομονώνονται από έμβρυα, τα iPS έχουν τη δυνατότητα να δώσουν οποιοδήποτε τύπο ιστού για μεταμόσχευση. Το γενετικό υλικό των κυττάρων αυτών εισήχθη σε μη γονιμοποιημένα ωάρια προκειμένου να δημιουργηθούν βιώσιμα κλωνοποιημένα έμβρυα. Τα έμβρυα αναπτύχθηκαν σε υγιείς ενήλικες, από τους οποίους ο ένας, ένα αρσενικό με καφέ γούνα, διασταυρώθηκε με ένα λευκό υλικό και έδωσε υγιής απογόνους.

Αυτό σημαίνει ότι τα τεχνητά βλαστοκύτταρα δεν περιέχουν γενετικά ελαττώματα ικανά να προκαλέσουν ορατά προβλήματα υγείας. Στο μέλλον, αντίστοιχα τεχνητά βλαστοκύτταρα θα παράγονται από το δέρμα ασθενών και θα καλλιεργούνται στο εργαστήριο για να δώσουν ιστούς για μεταμόσχευση.
(Newsroom ΔΟΛ,24/7/2009)