17 December 2009

Ροζ ελέφαντες

(του Νίκου Δήμου, Lifo, 10/12/2009)

• Από περασμένο σχόλιο (περί της παράνοιας του εμβολίου) μου περίσσεψαν επιχειρήματα (τι να σου κάνουν 300 λέξεις!). Το κλασικό ερώτημα (για το εμβόλιο, τα κινητά, τα μεταλλαγμένα) είναι: πώς ξέρουμε ότι δεν βλάπτουν;

• Τώρα που εμβολιάστηκαν εκατό εκατομμύρια άνθρωποι χωρίς παρενέργειες, κάτι ξέρουμε. Αλλά τελεσίδικα, οριστικά, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Η σειρά των πιθανών εμπειρικών αποδείξεων είναι άπειρη. Εδώ για τροφές και ουσίες που χρησιμοποιούνται επί αιώνες ξαφνικά ανακαλύπτουμε ότι κάνουν κακό.

• Κάτι δεν βλάπτει, μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο. Η επιστήμη δεν προχωράει με επαληθεύσεις (είναι αδύνατες στον άπειρο χρόνο), αλλά με διαψεύσεις. Όσο μία θεωρία ή μία πρόταση δεν διαψεύδεται από τα γεγονότα, θεωρείται (προσωρινά) αληθής, ή μάλλον επιβεβαιωμένη.

• Το αρνητικό «κάτι» δεν αποδεικνύεται. Μου κάνουν συχνά την ερώτηση: «Είστε άθεος; Έχετε αποδείξεις ότι δεν υπάρχει Θεός;».

• Μα πώς να αποδειχθεί η μη-ύπαρξη; Μόνο η ύπαρξη αποδεικνύεται (κι αυτή όχι τελεσίδικα). Εσείς έχετε απόδειξη ότι δεν υπάρχουν ροζ ελέφαντες στον Άρη; Το βάρος της απόδειξης για την ύπαρξη του Θεού (ή μίας βλαβερής συνέπειας) φέρει αυτός που την ισχυρίζεται.

• Άρα, όταν διαβάζω ότι «δεν ξέρουμε αν τα μεταλλαγμένα θα βλάπτουν ή όχι σε βάθος χρόνου», χαμογελώ. Φυσικά και δεν το ξέρουμε - αλλά όσο δεν έχουμε σοβαρές αποδείξεις για βλαβερές επιπτώσεις, πρέπει να τα θεωρούμε ασφαλή. Αν a priori αποκλείουμε κάθε τι για το οποίο «δεν ξέρουμε ακόμα», χαθήκαμε. Θα πρέπει να αποκλείσουμε άπειρα πράγματα. Π.χ. η ανθρωπότητα επί χιλιετίες θεωρούσε ασφαλές (και πολύτιμο) το αλάτι και τώρα μας λένε να το εξαφανίσουμε από την κουζίνα.

• Η επιστήμη (και η γνώση) προχωράει με τη μέθοδο «δοκιμής και λάθους». Έτσι μαθαίνει. Όταν ακούω: «Δεν θα μας κάνετε πειραματόζωα!» χαμογελώ. Μα όλοι είμαστε πειραματόζωα. Η ζωή είναι καθημερινό πείραμα - δοκιμάζουμε, απορρίπτουμε, μαθαίνουμε. Όσοι φοβούνται το κάθε ρίσκο, ας καταφύγουν σε μοναστήρια, ή -ακόμα πιο αποτελεσματικά- σε κοιμητήρια. Κι εν πάση περιπτώσει, προς το παρόν, ας μην τρώνε αλάτι.