15 January 2009

Βιβλία, βιβλία

Ένας αγώνας που συνεχίζεται

(του Γ.Κιούση, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 08/01/2009)

«Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις», έλεγε ο κυνικός φιλόσοφος Αντισθένης. Οι Ησύχιος ο Αλεξανδρέας, Αέτιος ο Αμιδηνός, Γαληνός Κλαύδιος, Μητροδώρα, Πεδάνιος, Ορειβάσιος, Παύλος ο Αιγινήτης, Θεοφάνης Νόννος, Ιωάννης Ακτουάριος, Μιχαήλ Ψελλός περιγράφουν το νόσημα με λέξεις όπως: καρκίνος, καρκίνωμα, καρκινοειδές.

Συχνά στις ογκόμορφες εξεργασίες που περιγράφει, ο Ιπποκράτης χρησιμοποιεί τη λέξη σκίρρος (ή σκίρος), καθώς και το ρήμα σκιρρόομαι ή σκιρρούμαι. Η λέξη σήμαινε αρχικά (και μεταξύ άλλων εννοιών) τη σκληρή γη. Στη συνέχεια ονομάστηκε έτσι κάθε σκληρό μόρφωμα του ανθρώπινου σώματος, και με αυτή την έννοια χρησιμοποιεί τη λέξη ο Ιπποκράτης. Ανάμεσα στα σκληρά αυτά μορφώματα ήταν και ορισμένοι καρκίνοι, γι' αυτό και οι δύο έννοιες πλησίασαν πολύ, ενώ τους νεότερους αιώνες η λέξη έφτασε να σημαίνει συγκεκριμένο τύπο καρκίνου.

«Η ιστορία του καρκίνου και της ογκολογίας», εκδόσεις «Ascent», τηλ.: 210-7213225, είναι το νέο βιβλίο του γιατρού, πανεπιστημιακού, λαογράφου και συγγραφέα Γεράσιμου Ρηγάτου.

Στις 300 σελίδες του αποτυπώνεται μεθοδικά κι ευσύνοπτα η παγκόσμια προσπάθεια για την καταπολέμηση της νόσου, μια αληθινή εποποιία που τιμά την επιστήμη και τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ο πολυσχιδής επιστήμονας παρουσιάζει την προϊστορία του καρκίνου, τους πρωτοπόρους στην αναγνώριση και στην προσπάθεια αντιμετώπισής του, τις παγκόσμιες συμβολές έως τον 20ό αιώνα, το χρονολόγιο της ογκολογίας, τις θεραπευτικές μεθόδους, τα πρόσωπα και τα Νόμπελ της επιστήμης.

«Στη χώρα μας το 1902 ο Αριστοτέλης Π. Κούζης δημοσιεύει την ιστορική μονογραφία του με θέμα "Ο καρκίνος παρά τοις αρχαίοις Ελλησιν ιατροίς". Ηταν μια πραγματεία γραμμένη για το "Συμβουλίδειον Αγώνισμα" της Ιατρικής Εταιρείας, διαγωνισμός στον οποίο και βραβεύτηκε» σημειώνει ο κ. Ρηγάτος.

«Το 1935, το πρώτο διοικητικό συμβούλιο του Ελληνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου συνέρχεται για την προώθηση των σχεδίων. Το νοσοκομείο θα ονομαστεί "Ο Αγιος Σάββας", από τον προστάτη Αγιο του ιδιωτικού παρεκκλησίου της οικογένειας Κούζη. Τον ίδιο χρόνο μπαίνει ο θεμέλιος λίθος!
Εννοείται, δεν γιατρεύει ο "άγιος Σάββας" ή όποιος άλλος άγιος, αλλά η ιατρική επιστήμη!