27 December 2008

Πέθανε ο Samuel Huntington


Πέθανε στις 24 Δεκεμβρίου σε ηλικία 81 ετών ο Αμερικάνος καθηγητής των πολιτκών επιστημών, Samuel Phillips Huntington. Η ανακοίνωση έγινε στον ιστότοπο του πανεπιστημίου Harvard. Ήταν από τους σημαντικότερους θεωρητικούς της αμερικάνικης κυριαρχίας σε παγκόσμιο επίπεδο και συνεργάτης πολλών κυβερνήσεων και οργανισμών, αποκλειστικά συντηρητικού ή ακροδεξιού προσανατολισμού. Ταυτόχρονα, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διαπλοκή του μεγάλου κεφαλαίου με το πανεπιστημιακό κατεστημένο των ΗΠΑ. Υπήρξε ιδρυτής (1989), πρόεδρος (1989-2000) και παραμένει ο ιθύνων νους του «Ιδρύματος Ολιν», μέσω του οποίου ο ομώνυμος κολοσσός της χημικής βιομηχανίας χρηματοδοτεί και οργανώνει τη διάδοση των «σωστών» αναλύσεων στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας και των ΜΜΕ, με καταστατικό σκοπό «την ενίσχυση των οικονομικών, πολιτικών και πολιτισμικών θεσμών πάνω στους οποίους στηρίζεται η ατομική πρωτοβουλία»

Πολλές από τις ευρείας κλίμακας μη στρατιωτικές επεμβάσεις των Αμερικάνων στο Βιετνάμ, ήταν δικής του εμπνεύσεως, όπως η βίαιη μετακίνηση στις πόλεις των αγροτικών πληθυσμών, ώστε να αποκοπούν οι Βιετκόνγκ από την υποστήριξη του αγροτικού πληθυσμού. Για το σκοπό αυτό βομβαρδίστηκαν, κάηκαν με ρίψη ναπάλμ και ισοπεδώθηκαν αγροτικές καλλιέργειες, πολλά χωριά και οικισμοί του νότιου Βιετνάμ, ώστε να εξαναγκαστούν οι κάτοικοι και καλλιεργητές να μαζευτούν στις πόλεις.

Σημαντικότερο από τα συγγράμματά του, το οποίο τον έκανε γνωστό και στην Ελλάδα, ήταν το βιβλίο του «The Clash of Civilizations» (Η σύγκρουση των πολιτισμών, 1996). Με αυτό το βιβλίο εναντιώθηκε ο Χάντινγκτον στην άποψη περί «παγκόσμιου πολιτισμού» του Φουκουγιάμα και μετατόπισε τα αίτια μελλοντικών συγκρούσεων μεγάλης κλίμακας, από τον ιδεολογικό, ο οποίος χαρακτήριζε τις συμμαχίες μέχρι τη διάλυση του κομμουνιστικού μπλοκ, στον πολιτισμικό τομέα. Η θεμελιώδης πηγή συγκρούσεων, γράφει ο Χάντινγκτον, σ' αυτό τον καινούριο κόσμο που προέκυψε μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, δεν θα είναι πρωταρχικά ούτε ιδεολογική ούτε οικονομική. Οι μεγάλοι διαχωρισμοί στο εσωτερικό της ανθρωπότητας και η κυρίαρχη πηγή συγκρούσεων θα είναι πολιτισμικοί. Τα εθνικά κράτη θα παραμείνουν οι ισχυρότεροι παίκτες στις διεθνείς υποθέσεις, οι κυριότερες όμως συγκρούσεις στην παγκόσμια πολιτική θα προκύψουν ανάμεσα σε έθνη και ομάδες διαφορετικών πολιτισμών. Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ πολιτισμών θα είναι τα πολεμικά μέτωπα του μέλλοντος.

Στο πλαίσιο αυτών των αναλύσεων απαρίθμησε ο Χάντινγκτον «επτά ή οκτώ» τέτοιους «πολιτισμών», στους οποίους κατανέμεται η ανθρωπότητα και συγκεκριμένα: «Δυτικός, Κομφουκιανός, Ιαπωνικός, Ισλαμικός, Σλάβο-ορθόδοξος, Λατινοαμερικανικός κι ενδεχομένως Αφρικανικός». Λίγα χρόνια μετά επανήλθε με την προσθήκη ενός ακόμα πολιτισμού, το «Βουδιστικό», ενώ ο «Κομφουκιανός» μετονομάστηκε σε «Σινικό».Μια μερίδα Ελλήνων εθνικιστών έσπευσε να καταγγείλει τον Χάντινγκτον, διαμαρτυρόμενη που κοτζάμ καθηγητής δεν αναγνωρίζει τον ιστορικό μας ρόλο ως προστατών της Ευρώπης από την ασιατική βαρβαρότητα - στην πραγματικότητα απευθύνονταν βέβαια στους ντόπιους αναγνώστες τους:

«Ο σεβαστός κατά τα άλλα διανοούμενος», διαβάζουμε σ' ένα τυπικό ανώνυμο δημοσίευμα της καρατζαφερικής «Α1» (22.6.02), «δεν τρέφει καμία εκτίμηση για την πανανθρώπινη και οικουμενική αξία του Ελληνισμού. Για τον κύριο καθηγητή η Ελλάς ποτέ δεν στάθηκε εμπόδιο στην πρώτη προσπάθεια επιβολής της Ασίας στην Ευρώπη. Δεν υπήρξε ναυμαχία της Σαλαμίνας, μάχη των Θερμοπυλών ή του Μαραθώνα. Αποσιωπούνται προκλητικά από τον εκ Χάρβαρντ ορμώμενο οκτακόσια χρόνια αντιστάσεως της ελληνορθοδόξου βυζαντινής αυτοκρατορίας εναντίον του φανατισμένου και μισαλλόδοξου Ισλάμ των Αράβων και των Τουρκομογγόλων».

Ο Καρατζαφέρης διεκδικεί να εισπράξει αμοιβή για τις υπηρεσίες των αρχαίων Ελλήνων. Εννοείται ότι ο Χάντινγκτον, πρώτον, δεν είχε διδαχθεί την εκδοχή της Ιστορίας που διδάσκεται στα ελληνικά σχολεία και, δεύτερον, είχε αμερικανοκεντρικές απόψεις! Γι' αυτό δεν ήταν δυνατόν να θεωρεί ότι ο Καρατζαφέρης είναι αρμόδιος για τις ενέργειες των ανθρώπων που έζησαν πριν από 2,5-3 χιλιάδες χρόνια στον ίδιο τόπο! Όσο για το ρόλο των «ελληνορθόδοξων» πριν και κατά την οθωμανική κυριαρχία έχουν οι Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι Ιστορικοί σαφέστατη γνώση και άποψη.


Σ' εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος κινήθηκαν οι νεοορθόδοξοι συντηρητικοί και λοιποί λάτρεις της καθ' ημάς Ανατολής. «Θα έλεγα ότι η πρόταση του Χάντινγκτον έχει κάτι το ιδιοφυές», εξηγεί χαρακτηριστικά ο Χρήστος Γιανναράς σε συνέδριο που οργανώθηκε το 1997 γι' αυτό το θέμα. «Εμείς οι Έλληνες, οι σημερινοί, θα έπρεπε να είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες στον Χάντινγκτον. Διανοείσθε την έκπληξη της ελληνικής προοδευτικής διανόησης, εννοώ αυτής που αρχίζει από τον Κοραή και κυριαρχεί μέχρι σήμερα στη δημόσια ζωή μας, όταν εμφανίζεται κάποιος τόσο διάσημος και με τέτοια εμβέλεια λόγου να πει ότι το χαρακτηριστικό μας στοιχείο είναι η ορθοδοξία και αυτή ως πολιτιστικό στοιχείο καθορίζει την πολιτική μας θέση και τη θέση μας στο διεθνή χώρο!» («Η σύγκρουση Ανατολής-Δύσης και η πρόκληση Χάντινγκτον», Εναλλακτικές Εκδόσεις).

Κι ο Κώστας Ζουράρις συμπληρώνει, στο ίδιο συνέδριο: «Το γεγονός πως πρέπει να μας διώξουν από το ΝΑΤΟ και εμάς και την Τουρκία, γιατί η Ελλάδα δεν μετέχει του δυτικού (πολιτισμού), εγώ τα γράφω εδώ και 3Ο χρόνια. Συμφωνώ πλήρως με τον Χάντινγκτον. Μόνο οι καθηγητές των ενθάδε πανεπιστημίων δεν τα ξέρουν αυτά. Ενας σοβαρός άνθρωπος όπως ο Χάντινγκτον το ξέρει πάρα πολύ καλά, είναι ολοφάνερο. Δεν έχουμε καμιά σχέση με τη Δύση». Στην ίδια ομιλία του ο Ζουράρις σάλπισε για μια νέα «προοδευτική» πορεία: «πρόοδος προς τα πίσω!»

Οι νοσταλγοί της οθωμανικής συναλληλίας και της ανατολίτικης υποβάθμισης είχαν βρει στα γραπτά του Χάντινγκτον την ευκαιρία να διαλαλήσουν την υλοποίηση της προοπτικής να αποσυνδεθεί η Ελλάδα από το δυτικό προσανατολισμό της και να πορευτεί, μόνη και ισχυρή, εννοείται, στο δρόμο του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού»! Τότε βρισκόταν, βέβαια, σε άνοδο και ο μακαρίτης, πλέον, Χριστόδουλος και υπήρχε σε φάση συγκρότησης η νέα συναλληλία αντιδραστικών κύκλων και εκκλησιαστικού μηχανισμού.


(Πληροφορίες από το iospress, 9/10/2005)


(βλέπε επίσης >>>)

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)