29 November 2008

Όπου «φιλέτο» και μοναστήρι

(του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/09/2008)

Στα δικαστήρια βρίσκεται χρόνια τώρα ο Δήμος Μούδρου Λήμνου με τη Μονή Κουτλουμουσίου. Αφορμή, ένα παραθαλάσσιο οικόπεδο-φιλέτο 3Ο στρεμμάτων στην περιοχή της Χαβούλης, που η αξία του ξεπερνά τα 600.000 ευρώ.

Πέραν όμως αυτής της έκτασης, χιλιάδες άλλα στρέμματα γης διεκδικούν ακόμη τέσσερις μονές του Αγίου Ορους σε διάφορες περιοχές στο ίδιο νησί. Μάλιστα είναι εκτάσεις που έχουν παραχωρηθεί σε ακτήμονες, με επίσημες απαλλοτριώσεις που έγιναν το 1931, απαλλοτριώσεις που όμως δεν αποδέχονται οι μοναχοί.

Ας σημειωθεί ότι το 1931 απαλλοτριώθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο εκτάσεις, που Μονές του Αγίου Ορους κατείχαν στη Λήμνο με δωρεές και άλλα αμφισβητούμενης εγκυρότητας παραχωρητήρια από τον 17ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Συγκεκριμένα, η Μονή Παντοκράτορος είχε 1.060 στρέμματα στην περιοχή Φακός Κοντιά, καθώς και στην περιοχή του Αλεξόπυργου, όπου έγινε απαλλοτρίωση το 1931, ενώ διέθετε και εκατοντάδες στρέμματα σε άλλες περιοχές του Δήμου Νέας Κούταλης.

Η Μονή Μεγίστης Λαύρας διέθετε και τη μεγαλύτερη περιουσία με 24.000 στρέμματα στο Γομάτι και άλλες μεγάλες εκτάσεις στον Χάρακα και τον Χριστό, όπου και εκεί έγιναν απαλλοτριώσεις το 1931. Η Μονή Ιβήρων φέρεται να κατέχει σήμερα στην περιοχή της Παναγιάς περί τα 600 στρέμματα, χωρίς όμως να υπάρχουν οι σχετικοί τίτλοι ιδιοκτησίας στο υποθηκοφυλακείο της Λήμνου.

Η περίπτωση όμως με το μετόχι της Μονής Σίμωνος Πέτρας, στην Παναγία της Τρύγης, με την έκταση των 11.430 στρεμμάτων, όπου και εκεί είχε γίνει απαλλοτρίωση το 1931, είχε φέρει στα δικαστήρια μοναχούς και κατοίκους της περιοχής. Νωπές είναι και οι μνήμες των κατοίκων της Ατσικής και του Προπουλίου από τη διαμάχη τους με τους μοναχούς της Μονής Σίμωνος Πέτρας. Οι άγριες κόντρες εκείνης της εποχής οδήγησαν στα δικαστήρια δήμο, κατοίκους και μοναχούς για τη διεκδίκηση των εικόνων-κειμηλίων της Παναγίας Τρύγης.

Πριν από περίπου μία δεκαετία οι μοναχοί είχαν αποπειραθεί να πάρουν τις εικόνες-κειμήλια και οι κάτοικοι για να τις διαφυλάξουν, τις κράτησαν στα σπίτια τους. Η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, με μάρτυρες τις αρχές του νησιού, τον βουλευτή Νίκο Σηφουνάκη και πλήθος κατοίκων που ζητούσαν να παραμείνουν οι εικόνες στο νησί. Μάρτυρας σ' εκείνη τη δίκη ήταν και ο τότε έπαρχος Λήμνου Παναγιώτης Μαυροθαλασσίτης, ο οποίος σήμερα αφηγείται τον τρόπο με τον οποίο διεκδίκησαν στα δικαστήρια τις εικόνες.

«Ηταν απαράδεκτη αυτή η ιστορία -ανέφερε ο κ. Μαυροθαλασσίτης- καθώς μετά από εκατό χρόνια θυμήθηκαν τις εικόνες και εκείνο που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το μένος των μοναχών για να τις αποκτήσουν. Δεν σεβάστηκαν τις προσπάθειες των κατοίκων που τις διαφύλαξαν όλα τα χρόνια και τις πρόσεχαν. Είχαμε ακόμη μια διαμάχη με τον Αϊ-Στράτη που είχε ευτυχή κατάληξη. Από τις δύο αυτές επαφές που είχα με τους μοναχούς τους Αγίου Ορους αποκόμισα τις χειρότερες εντυπώσεις από τη στάση ορισμένων μοναχών που συμπεριφέρονται σαν επιχειρηματίες».

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, αλλά και τις εξελίξεις, μετά και το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου, ο μητροπολίτης Λήμνου δήλωσε: «Δεν γνωρίζω για την περιουσία που έχουν τα μοναστήρια στη Λήμνο, αυτό που ξέρω είναι ότι η Μητρόπολή μας δεν διαθέτει κανένα στρέμμα γης, καμία περιουσία».