23 February 2008

Βραβείο Πληροφορικής

(του Παναγιώτη Γεωργούδη, Ελευθεροτυπία, 05/02/2008)

Το βραβείο Turing 2007 στον τομέα της Πληροφορικής, το οποίο αντιστοιχεί σε βραβείο Νόμπελ λόγω απουσίας Νόμπελ στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, πήρε ο Ελληνας ερευνητής Ιωσήφ Σηφάκης, μαζί με τους Αμερικανούς ερευνητές στο ίδιο αντικείμενο Εντμουντ Κλαρκ (Camegie Mellon University) και Αλεν Εμερσον από το Πανεπιστήμιο Οστιν του Τέξας.

Η βράβευση του Ιωσήφ Σηφάκη είναι βράβευση του ελληνικού επιστημονικού κόσμου που μοχθεί χωρίς τη βοήθεια της ελληνικής πολιτείας και αποτελεί τιμή για ολόκληρη τη χώρα που προσπαθεί να ανταποκριθεί στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, ο οποίος επιταχύνεται μέσω της επιστημονικής γνώσης και των τεχνολογικών προϊόντων που αυτή παράγει. Είναι γνωστό πως τα ελληνικά κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού για την έρευνα είναι τα μικρότερα από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μόλις στο 0,6% του προϋπολογισμού.

Το εν λόγω βραβείο φέρει το όνομα του Αγγλου μαθηματικού Αλαν Τιούρινγκ, ο οποίος θεμελίωσε την πληροφορική, και κάθε χρόνο γίνεται η απονομή του προαναφερόμενου βραβείου. Απονέμεται από την ACM (Association for Computing Machinery). Η επίσημη ανακοίνωση της βράβευσης και της απονομής έγινε χθες από την ACM στη Νέα Υόρκη πάνω στο Model Checking, τεχνολογία επαλήθευσης συστημάτων πληροφορικής.

Η μοντελοποίηση συστημάτων (Model Checking) είναι αλγοριθμική μέθοδος επαλήθευσης, η οποία επιτρέπει να καθοριστεί αν ένα μοντέλο, μέρος ενός συστήματος υλικού ή ενός σύνθετου λογισμικού, πληροί τις σωστές προδιαγραφές που εκφράζονται με κάποια μορφή λογικών προτάσεων. Σε περίπτωση που το μοντέλο δεν επαληθευτεί, η μέθοδος παράγει αντιπαραδείγματα που βοηθούν στον εντοπισμό της πηγής του προβλήματος. Οι θεωρητικές βάσεις του συγκεκριμένου επιστημονικού πεδίου τέθηκαν το 1981 από τους Εντμουντ Κλαρκ και Αλεν Εμερσον, που δούλευαν επιστημονικά στις ΗΠΑ, και τον Ιωσήφ Σηφάκη, που εργαζόταν στη Γαλλία.

Για να μπορέσει το Model Checking να ανταποκριθεί με επιτυχία στην επαλήθευση πολύπλοκων και σύνθετων συστημάτων χρειάστηκε να δημιουργηθούν θεωρητικά αποτελέσματα, μέθοδοι και εργαλεία για να επιτευχθεί η αποτελεσματική αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας του προβλήματος της «έκρηξης καταστάσεων». Τα τελευταία 27 χρόνια ένα σημαντικό μέρος της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο αντικείμενο.

Τα ερευνητικά αποτελέσματα από αυτή την ενασχόληση βρίσκουν πολλές εφαρμογές στη βιομηχανία σε κρίσιμα συστήματα αυτόματου ελέγχου και κρυπτογραφικών αλγορίθμων που εφαρμόζονται σε αεροπλάνα, σε τηλεπικοινωνίες, στο Διάστημα, στην αυτοκινητοβιομηχανία κ.λπ.

Ο Ιωσήφ Σηφάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη του Ηρακλείου το 1946, φοίτησε στο Καπετανάκειο Λύκειο και μετά πέρασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στη Σχολή Μηχανολόγων. Ασχολήθηκε στο Πολυτεχνείο με τα εφαρμοσμένα μαθηματικά και αργότερα μετέβη στη Γαλλία, όπου με γαλλική υποτροφία σπούδασε Πληροφορική. Σήμερα είναι διευθυντής έρευνας στο CNRS και ιδρυτής του εργαστηρίου Verimag στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας.

Εχει δημοσιεύσει πρωτοποριακές επιστημονικές εργασίες στα σημαντικότερα επιστημονικά περιοδικά του χώρου του που ασχολούνται σε πρακτικό και θεωρητικό επίπεδο με τη μοντελοποίηση των συστημάτων και την επαλήθευσή τους. Οι τρέχουσες ερευνητικές του δραστηριότητες άπτονται των συστημάτων πραγματικού χρόνου υψηλής πιστότητας με εφαρμογές στα αεροπλάνα, το Διάστημα, τα αυτοκίνητα και τις τηλεπικοινωνίες. Ταυτόχρονα, έχει σημαντική δράση στη μεταφορά των ερευνητικών αποτελεσμάτων στη βιομηχανία, συνεργαζόμενος με εταιρείες όπως οι Ερμπάς, Σνάιντερ Ελέκτρικ, ΣΤ Μικροηλεκτρόνικς και Φρανς Τέλεκομ.