25 August 2007

David Mindell: Evolution in Everyday Life

Βιβλία, βιβλία


Εκατόν πενήντα χρόνια έχουν περάσει από τότε που δημοσιεύτηκαν τα έργα του Δαρβίνου και οι θεωρίες της Εξελικτικής Βιολογίας έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ζωής και κουλτούρας. «Η Εξέλιξη αποδεικνύεται όλο και περισσότερο μια βασική έννοια που δίνει απαντήσεις σε πολλές ερωτήσεις, που αφορούν από τον γενετικό κώδικα και τη δομή του κυττάρου, μέχρι την αναπαραγωγή, την ανάπτυξη και τη μετανάστευση ζώων και φυτών», ισχυρίζεται στο βιβλίο του «Evolution in Everyday Life» (Εκδόσεις: Harvard University Press») ο David Mindell, καθηγητής Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Ο Mindel ξεκαθαρίζει από την αρχή ότι «η Εξελικτική Βιολογία είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια έννοια που εξηγεί. Είναι απαραίτητη στον κόσμο μέσα στο οποίο ζούμε».

Παρά την πρόσφατη επίθεση στην Εξέλιξη από υποστηρικτές της θεωρίας της Δημιουργίας και του Ευφυούς σχεδιασμού, «οι επιστημονικές αποδείξεις γίνονται όλο και πιο εμφανείς σε όλους τους τομείς», υποστηρίζει ο Mindel.

Το βιβλίο του είναι το πρώτο που μας δίνει μια πραγματικά προσβάσιμη και ισορροπημένη περιγραφή του πώς η Εξέλιξη έγινε ένα εργαλείο με εφαρμογές βαθιά χρήσιμες, αλλά και πλήρως ενσωματωμένες στην καθημερινή ζωή και στις κοινωνίες μας, συχνά δε με τρόπους που δεν το αντιλαμβανόμαστε.

Οταν εξημερώνουμε άγρια είδη για τη γεωργία ή την κτηνοτροφία, όταν ελέγχουμε την έκθεσή μας σε παθογόνα και εμποδίζουμε ή περιορίζουμε τις επιδημίες, ο Mindell μας δείχνει ότι πρόκειται για εφαρμογή της Εξελικτικής Βιολογίας. Επίσης σε αυτήν οφείλουμε την αναγνώριση ότι οι άνθρωποι είναι μια εξελικτική κοινωνία με ποικιλίες πολιτισμών, αλλά με κοινά βιολογικές ικανότητες και κίνητρα.

Το τελευταίο, αλλά όχι και το λιγότερο σημαντικό, στο οποίο ο συγγραφέας αναφέρεται, είναι το πώς η Εξελικτική Βιολογία μπαίνει στο παιχνίδι όταν χρησιμοποιούμε την εξέλιξη για να απονείμουμε δικαιοσύνη μέσα στο δικαστικό μας σύστημα. Ο Mindell εξηγεί λεπτομερειακά τον ρόλο της Εξέλιξης στα δικαστήρια, μιας και ο ίδιος έχει πολλές φορές χρησιμοποιηθεί ως ειδικός για να καταθέσει, όταν στις δίκες χρησιμοποιούνταν ανάλυση DNA, ενώ ακόμη εξετάζει τον ρόλο που παίζει η θεωρία της Εξέλιξης στον καθημερινό τρόπο σκέψης.

Ο συγγραφέας ασχολείται ελάχιστα με το να απαντήσει στους σύγχρονους επικριτές -είτε θρησκευτικοί είναι είτε κοινωνικοί- της θεωρίας της Εξέλιξης, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε την Εξέλιξη παντού, αποτελεί από μόνο του απάντηση».

Τέλος, τη συγκρίνει με άλλες δύο επιστημονικές ανακαλύψεις, οι οποίες κι αυτές στην αρχή έδωσαν μάχη για να γίνουν αποδεκτές, την Ηλιοκεντρική θεωρία του Κοπέρνικου και τη Μικροβιολογική θεωρία για τις ασθένειες.
(Κων/να Γιαννούτσου: Γράμμα από τη Νέα Υόρκη, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της "Ε", 24/08/2007)