30 October 2006

Η μεσαιωνική καταγωγή της Ευρώπης

Προδημοσίευση από την κλασική μελέτη του Γάλλου ιστορικού Ζακ Λε Γκοφ που κυκλοφορεί σε λίγες ημέρες στα ελληνικά

«Ακόμη και σήμερα χρειάζεται να δημιουργούμε την Ευρώπη, και μάλιστα να τη φανταζόμαστε», γράφει στην εισαγωγή του βιβλίου του «Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα;», ο Γάλλος ιστορικός Ζακ Λε Γκοφ (γενν. το 1924). Tο βιβλίο θα κυκλοφορήσει μέσα στις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Πόλις. Δεινός γνώστης του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα, ο Λε Γκοφ αναπτύσσει τη θεωρία ότι ο Μεσαίωνας είναι η «εποχή που αποτέλεσε την αποφασιστική στιγμή της γέννησης, των παιδικών και νεανικών χρόνων» της Eυρώπης, «χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι άνθρωποι εκείνων των αιώνων είχαν ποτέ διανοηθεί ή είχαν καμιά διάθεση να οικοδομήσουν μια ενωμένη Ευρώπη». Η ιδέα της μεσαιωνικής καταγωγής της Ευρώπης παρουσιάστηκε τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από δύο Γάλλους ιστορικούς, ιδρυτές του περιοδικού Annales, που ανανέωσε την ιστοριογραφία: τον Μαρκ Μπλοχ (μέντορα του Λε Γκοφ) και τον Λουσιέν Φεμπρ. Ο Μεσαίωνας είναι για τους συγκεκριμένους ιστορικούς, όπως και για τον Λε Γκοφ, σημείο καμπής διότι σηματοδότησε την ιδέα περί μεταφοράς εξουσίας και πολιτισμού από την Ανατολή στη Δύση και το αίσθημα υπεροχής της δυτικής ευρωπαϊκής κουλτούρας που κατέχει πολλούς Ευρωπαίους κατά τους επόμενους αιώνες. Σήμερα η «Κ» προδημοσιεύει αποσπάσματα από το Προοίμιο του βιβλίου που τιτλοφρείται «H εποχή πριν από τον Mεσαίωνα».

(Ηλιας Μαγκλινης, Καθημερινή, 28 Oκτωβρίου 2006)